"शेतकऱ्यानां मदत करू ,
देशाच्या विकासाची गती वाढवू ... "
केळीसाठी कॅल्शियम या पौष्टिक (Secondary Nutrient ) घटकाची आवश्यकता का असते ?
- कॅल्शियम हे वनस्पतींचे एक पौष्टिक पौष्टिक घटक आहे, जे वनस्पतीच्या मुळाकडून Ca2+ म्हणून शोषले जाते.
- कॅल्शिअम मुख्यत्वे झाडाच्या प्रथिने संश्लेषण, (वाढ आणि उत्पन्न) (Protein synthesis ) साखरेची वाहतूक, स्टोमाटा कंट्रोल, बर्‍याच एंझाइम्सचे संक्रमण यामध्ये काम करते
- वनस्पती रोगांची संवेदनशीलता कमी करते.
- कॅल्शियम (Ca) पेशींच्या भिंतींमधील एक प्रमुख घटक आहे
- मुख्य म्हणजे रोगांची लागण होण्याची शक्यता कमी करते.
- मुळांच्या विकासासाठी आणि कार्य करण्यासाठी हे एक महत्त्वपूर्ण घटक आहे; पेशींच्या भिंतींचा घटक (Necessary parameter of cell wall) आणि गुणसूत्र लवचिकता(Chromosome flexibility) आणि पेशी विभाजनासाठी (Cell Division ) आवश्यक आहे.
- मुळे आणि पाने वाढतात, परिणामी जास्त उत्पादन मिळते
- वनस्पती आणि फळांची अखंडता कायम राहते
- साठवण गुणवत्ता आणि हरित जीवन (Green Life)वाढीसाठी
कॅल्शियम च्या कमतरतेची प्रमुख कारणे -
- पाण्याचा ताण बसणे
- बोरॉन ची कमतरता असल्यास
- नायट्रोजन खतांचा जास्त प्रमाणात वापर केल्यास कॅल्शियमची कमतरता वाढते. कॅल्शियम आणि बोरॉन देखील वनस्पतींच्या सामर्थ्यासाठी आवश्यक आहेत.
- कॅल्शियमची कमी गतिशीलता आणि अमोनियम नायट्रोजन, पोटॅशियम आणि मॅग्नेशियम सारख्या इतर पोषक द्रव्याच्या स्पर्धेमुळे होते.
- उष्ण कटिबंधात अति प्रमाणात थंडी पडल्यास कॅल्शिअम ची उपलब्धता कमी होते.
- अति प्रमाणात पोटॅश , मॅग्नेशियम व अमोनिअम नायट्रोजन कॅल्शिअम ची गतिशीलता कमी करते .
लक्षात ठेवण्यासारखे -
- कॅल्शियम ची कमतरता असलेली झाडे बुरशीजन्य रोगांना लवकर बळी पडतात .
- योग्य व्यवस्थापन करून खाली दिलेला रेशो देखरेखीखाली ठेवावा .
- कॅल्शियम /(पोटॅशियम +कॅल्शियम +मॅग्नेशियम )=०. ७
कमतरतेची लक्षणे कशी ओळखावी -
पाने -
 |
| नवीन पानांमधील लॅमिना विकृत होतो |
 |
| नवीन पानांमधील लॅमिना विकृत होतो |
 |
| नवीन पानांमधील लॅमिना विकृत होतो |
 |
| पानाच्या कडाजवळ च्या शिरामध्ये क्लोरोसिस आढळतो . |
 |
| कॅल्शिअम आणि बोरॉन ची कमतरता |
 |
| कॅल्शिअम आणि गंधक ची कमतरता |
 |
| फळाची साल फुटते |
- सर्वात लहान पानांवर लक्षणे आढळतात . स्पाइक लीफ( नवीन येणाऱ्या पानाचा आकार अति निमुळता होतो)होते , ज्यामध्ये नवीन पानांमधील लॅमिना विकृत होतो .
- पानाच्या कडाजवळ च्या शिरामध्ये क्लोरोसिस आढळतो .
- पानांच्या वाढीच्या फ्लश नंतर लक्षणे दिसून येतात.
- अधिकतम लक्षणे वसंत ऋतू संपून उन्हाळा सुरु होण्याच्या वेळेस दिसून येतात .
फळे -
- फळ योग्य झाल्यास फळाची साल फुटते
- फळांचे वजन आणि व्यास कमी होते
- फळांची गुणवत्ता निकृष्ट असते आणि पिकण्या दरम्यान फळाची साल फुटते.
- फळामध्ये वाकडेपणा येतो आणि बंच मधील इतर फळांना घासले (Sratching )जातात .
फ्यूझेरियम संसर्गासाठी केळीच्या झाडाचा सर्वात संवेदनशील भाग म्हणजे सर्वात लहान पाने असतात .
कॅल्शियम च्या कमतरतेमुळे नव्याने लागवड केलेल्या टिश्यू कल्चर रोपांमध्ये हार्ट रॉट होण्याची शक्यता अधिक असते .
उपाय-योजना -
- जलद उपलब्धतेसाठी हायफा कॅल्शियम नायट्रेट चा वापर करावा .
- Rexolin -Ca (चिलेटेड ) या अन्नद्रव्याचा वापर करावा .
- कॅल्शियम सल्फेट चा वापर करावा.
- संपर्क -
जळगाव : १४,आदित्य प्लाझा ,महाबळ रोड ,संभाजी चौक ,जळगाव . फोन - ९४२३१८६१६०
फैजपूर : यावल रोड ,फैजपूर . फोन -९४२११३४९६३
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा